Zespół Szkół Miejskich nr 2

Konkurs wiedzy o Janie Kochanowskim

---

PYTANIA CZĘŚĆ VI

1. Jak nazywał się profesor Jana Kochanowskiego podczas studiów w Padwie? Podaj jego imię i nazwisko oraz dziedzinę, w której się specjalizował.

2. Jaki szczególny rodzaj wiersza przypomina fraszka "Na dom w Czarnolesie"?

3. Pieśń V (KSIĘGI WTÓRE) zaczyna się słowami
"Wieczna sromota i nienagrodzona
Szkoda, Polaku! Ziemia spustoszona
Podolska leży, a pohaniec sprosny,"

Podaj, do jakiego wydarzenia historycznego nawiązał Kochanowski i co się wtedy takiego strasznego stało?

ODPOWIEDZI  DO CZĘŚCI  VI

1. Podczas studiów  w Padwie Jan Kochanowski pobierał  nauki u profesora Francesco Robotello, który specjalizował się w filozofii .

2. Fraszka "Na dom w Czarnolesie" przypomina modlitwę.

3. Ta pieśń nawiązuje do najazdu Tatarów na Podole w 1575 r., podczas którego uprowadzili oni około 50 tysięcy chrześcijan.
 

---

PYTANIA CZĘŚĆ V

1. W 1567r. Jan Kochanowski towarzyszył królowi Zygmuntowi Augustowi w tzw. wyprawie radoszowickiej na Litwę. Czym tak naprawdę była ta wyprawa i przeciw komu?

2. Podaj, co było bezpośrednią przyczyną śmierci Jana Kochanowskiego 22 sierpnia 1584r ?  

3. Tuż przed śmiercią Kochanowskiego, w 1584r., ukazał się drukiem  w Krakowie zbiór poetycki Fraszki.
Jak nazywała się ta drukarnia, która je wydała?

ODPOWIEDZI  DO CZĘŚCI  V

1. Tak naprawdę tzw. wyprawa radoszowicka była manewrami wojskowymi przeciwko Iwanowi Groźnemu

2. Bezpośrednią przyczyną śmierci Jana Kochanowskiego  22 lipca 1584 r. był zawał serca ( niektóre źródła podają udar mózgu)

3. Ta drukarnia, w której ukazał się  zbiór Fraszek,  nazywała się Drukarnia Łazarzowa.

 

---

PYTANIA CZĘŚĆ IV 

1. Podaj, ile trenów napisał Jan Kochanowski i w którym roku zostały one wydane?

2. Czym szczególnym różni się od pozostałych Tren XIX ?  

3. W 1562 roku Kochanowski napisał poemat pt. "Zuzanna". Kim jest tytułowa bohaterka tego utworu?

ODPOWIEDZI  DO CZĘŚCI  IV

1. Kochanowski napisał 19 Trenów, rok ich wydania to 1580.

2. Tren XIX różni się od innych tym, że oprócz numeru ma tytuł, zamyka cały cykl, jest najdłuższy ze wszystkich, ma też optymistyczną (pocieszającą) wymowę (w rozwiązaniu liczyło się podanie choćby  jednej różnicy)

3. Tytułowa bohaterka to starotestamentowa Zuzanna, którą podglądali dwaj nieuczciwi starcy. (Ta historia z Księgi Daniela to pierwsza powieść detektywistyczna... warto ją poznać)

 

---

PYTANIA CZĘŚĆ  III

1. Bohater  znanej fraszki Kochanowskiego  " O doktorze Hiszpanie" to Piotr Roizjusz. Kim był naprawdę? -  podaj nazwisko, zawód i miejsce pracy

2.  Kochanowski, jak wiadomo, zasłynął m.in. z tworzenia fraszek. Podaj, ile w przybliżeniu ich napisał?

3. Jedna z fraszek Jana Kochanowskiego nosi tytuł "Raki". Co jest w tym utworze niezwykłego ?
 

ODPOWIEDZI  DO CZĘŚCI  III

1. Bohaterem fraszki " O doktorze Hiszpanie" jest Piotr Roizjusz, przyjaciel     Kochanowskiego, spolonizowany Hiszpan. Ponadto był  profesorem prawa na Akademii Krakowskiej. Naprawdę nazywał się Pedro Ruiz de Moros.  

2. Kochanowski napisał ponad 300 fraszek.

3. W utworze "Raki" niezwykłe jest to, że można go czytać na dwa sposoby. Czytany  wspak  (od tyłu) ma przeciwny sens.

 

---

Rozstrzygnięta CZĘŚĆ II

1. Ile razy przebywał Kochanowski w Padwie we Włoszech i dlaczego w1557 r. musiał wracać do kraju ?

2. Jakie imiona nosili dwaj bracia Kochanowskiego i czym się zasłużyli?

3. Dokończ słowa fraszki  zatytułowanej "O miłości":

Próżno uciec, próżno się przed miłością schronić,
Bo..................?
 

ODPOWIEDZI  DO CZĘŚCI  II

 1.  Jan Kochanowski w Padwie przebywał trzy razy -   w 1557 musiał wrócić do kraju z powodu śmierci matki.

2. Jeden z braci Kochanowskiego Mikołaj - przekładał Plutarcha i był autorem " Rotuł", drugi Andrzej - dokonał przekładu "Eneidy" Wergiliusza.

3. Fraszka " O miłości" brzmi w całości tak:

 Próżno uciec, próżno się przed miłością schronić,
Bo jako lotny nie ma pieszego dogonić?
 

---

Rozstrzygnięta CZĘŚĆ I

1.  Jak nazywali się rodzice Jana Kochanowskiego -  należy podać  imiona i nazwisko panieńskie matki oraz ile mieli lat w chwili Jego narodzin ?

2. Kto założył uniwersytet w Królewcu, na którym w latach 1551-1552 studiował Jan Kochanowski?

3. Jakie dzieło (powstało w Paryżu) uważa się za pierwszy napisany po polsku utwór Jana Kochanowskiego?

ODPOWIEDZI  DO CZĘŚCI  I

1. Rodzice Jana Kochanowskiego to Piotr Kochanowski i Anna z Białaczowskich Kochanowska. Mieli w chwili narodzenia Jana: 45 lat ojciec i 23 lata matka.

2. Uniwersytet w Królewcu założył książę pruski Albrecht I.

3. Pierwszym polskim dziełem Kochanowskiego był Hymn zaczynający się słowami "Czego chcesz od nas, Panie"